Verkenning kerk

Inleiding

Het kerkgebouw dat het hart is van onze parochie is een markant gebouw van bakstenen aan het Dr.Cuypersplein. Pastor van Loon heeft een rondleiding geschreven om enige wetenswaardigheden over dit gebouw te vertellen. Hierbij laten wij een groot deel van deze rondleiding volgen.
De kerk is uit 1928 en is gebouwd door de architect Valk, een leerling van Cuypers. Her en der in Nederland heeft deze architect diverse kerken gebouwd. De Johanneskerk op de Lint in Oisterwijk lijkt erg veel op deze kerk. Zelfs de banken in die kerk zijn hetzelfde! Maar ook de kerk in bv. Achterveld, Haalderen en Horst Sevenum is van deze architect.

Het gebouw heeft een heel speciale sfeer. De hoofdingang en de twee zij-ingangen zijn bewust wat donker gehouden. Het duistere ervan is bedoeld om het wereldse achter je te laten, omdat je nu een mystieke ruimte betreedt, waar hemel en aarde elkaar raken.

U komt binnen achter in de kerk. Voor u ligt het middenpad en helemaal voorin ziet u het hoofdaltaar met het tabernakel en erboven de centrale ‘kop’, het hoofd van Jezus Christus. De vier hoofden naast hem zijn de vier evangelisten: Mattheus, Marcus, Lucas en Johannes. In de kerk zelf zijn het de hoofden van de twaalf apostelen. Het is niet precies te achterhalen wanneer deze koppen in de kerk geplaatst zijn. Men vermoedt dat zij er van het begin af geweest zijn. Voor mensen die als kind hier geweest zijn, is de herinnering aan de hoofden altijd wat beangstigend!

Achter en boven het hoofdaltaar, voor in de kerk, bevinden zich donkere glas-in-lood ramen. Dit zijn de oorspronkelijke ramen. Deze maakten de kerk te donker, waardoor er later voor de zijmuren voor ander glas-in-lood gekozen werd. Dit latere glas-in-lood komt uit het bekende Joep Nicholas atelier uit Roermond. Van welk jaar weten wij niet. Straks, als u voor in de kerk bent, ziet u dat in de ramen boven het hoofdaltaar eveneens de vier evangelisten zijn uitgebeeld, nu met hun bekende vier symbolen erbij. Deze symbolen kom je in iedere middeleeuwse kerk wel ergens tegen. Voor Mattheus een jongeling, voor Marcus een leeuw, voor Lucas een stier en voor Johannes een adelaar. Vaak ook is de lezenaar waar de bijbel op ligt in de vorm van een adelaar (dit in tegenstelling tot onze eenvoudige lezenaar).
Het evangelie van Johannes begint immers met de woorden: “In den beginne was het woord en het woord was bij God en het woord was God.”

Terug naar het kerkgebouw. Veel mensen vinden de kerk van binnen veel groter lijken dan van buiten. Dit komt door een trucje van de architect. Het is hem gelukt het hele gebouw te laten rusten op maar vier zware zwarte pilaren. Vaak zijn dat er zes. Dit zorgt voor die ruimtewerking.

Nog enige algemene gegevens

Alle kerken zijn gericht op het oosten. Dat betekent dat het hier in de kerk ’s ochtends vroeg, wanneer de zon opkomt, het mooist is. Dan komen de eerste stralen binnen van achter het hoofdaltaar. Hierin speelt de gedachte mee dat Christus is als de zon: stralend en onoverwinnelijk, sol invictus!

In bijna iedere katholieke kerk heb je bij binnenkomst links en rechts een kapel liggen. Links is dat de doopkapel. Deze heeft een aparte deur naar buiten. Vroeger was het namelijk zo, dat je pas in de kerk mocht komen wanneer je gedoopt was. Er wordt gezegd dat de blauw/groene steentjes boven in de kerk het water van de doop symboliseren. De steentjes lopen vanaf de doopkapel naar voren naar het hoofdaltaar, waar zij een vis vormen.

Vis is in het Grieks: Ichtus. In de tijden van de vervolgingen van de eerste christenen hèt symbool om aan te geven dat je bij Jezus hoorde (zoals je nu een vis achter op je auto plakt). Ichtus staat dan voor Jezus Christus Theos Uios Sooter, Jezus Christus, zoon van God, verlosser. Dit symbool vind je bijvoorbeeld in de catacomben van Rome die een schuilplaats waren voor de Christenen.